Trục truyền động là gì?

Trục truyền động là bộ phận cơ khí hình ống, truyền mô-men xoắn và vòng quay từ động cơ đến bánh xe, giúp xe di chuyển về phía trước.

Trục truyền động là một bộ phận thiết yếu trên các dòng xe dẫn động cầu sau (RWD) và dẫn động bốn bánh (4WD/AWD). Bạn có thể hình dung nó như một cây cầu nối sức mạnh giữa động cơ và bánh xe.

Một trục truyền động điển hình bao gồm ba bộ phận chính:

• Thân trục: Thường là một ống thép hoặc nhôm rỗng, được thiết kế để chịu được lực xoắn lớn mà không bị cong vênh.

• Khớp nối chữ U (Universal Joints): Nằm ở hai đầu của trục, các khớp nối này cho phép trục truyền động thay đổi góc khi hệ thống treo của xe di chuyển lên xuống. Điều này đảm bảo lực được truyền đi một cách mượt mà ngay cả khi xe đi qua địa hình gồ ghề.

• Khớp trượt (Slip Yoke): Bộ phận này cho phép chiều dài của trục truyền động thay đổi một chút. Khi xe của bạn đi qua ổ gà hoặc mấp mô, khoảng cách giữa hộp số và cầu sau sẽ thay đổi. Khớp trượt bù đắp cho sự thay đổi này, ngăn ngừa hư hỏng cho các bộ phận khác.

Quá trình hoạt động diễn ra theo một chuỗi đơn giản. Động cơ tạo ra năng lượng và truyền nó đến hộp số. Hộp số điều chỉnh năng lượng này và truyền nó vào trục truyền động, làm cho trục quay. Khi trục truyền động quay, nó truyền lực quay (mô-men xoắn) đến bộ vi sai ở cầu sau. Bộ vi sai sau đó phân chia lực này ra hai bánh xe, làm chúng quay và đẩy xe tiến lên.

Đối với những người yêu thích khám phá, đặc biệt là off-road và cắm trại bằng ô tô, trục truyền động không chỉ là một bộ phận. Nó là yếu tố quyết định sự thành công và an toàn của chuyến đi. Một trục truyền động khỏe mạnh đảm bảo chiếc xe bán tải hay SUV của bạn đủ sức mạnh để chinh phục những cung đường khó.

Ví dụ, khi bạn vượt qua những con dốc đất đá trên đường lên Tà Xùa hoặc đi qua các đoạn đường lầy lội ở Hà Giang, trục truyền động phải chịu áp lực cực lớn. Nó phải truyền đủ mô-men xoắn đến các bánh xe để duy trì lực kéo. Nếu trục truyền động yếu hoặc hư hỏng, bạn có nguy cơ bị mất lực và kẹt lại giữa đường.

Ngoài ra, khi bạn chở đầy đủ đồ cắm trại, dụng cụ sinh tồn và các thiết bị khác, trọng lượng xe tăng lên đáng kể. Tải trọng tăng thêm này tạo thêm áp lực lên toàn bộ hệ thống truyền động. Một trục truyền động tốt sẽ xử lý được tải trọng này mà không gặp vấn đề, giúp bạn yên tâm trong suốt hành trình.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu hư hỏng giúp bạn tránh được những rủi ro lớn, đặc biệt khi đang ở một nơi xa xôi. Hãy chú ý đến các tín hiệu sau từ chiếc xe của bạn:

• Rung lắc bất thường: Nếu bạn cảm thấy xe rung lắc mạnh khi tăng tốc, đây là dấu hiệu phổ biến nhất của một trục truyền động bị mất cân bằng hoặc các khớp nối chữ U bị mòn.

• Tiếng động lạ: Các tiếng kêu lạch cạch hoặc lộc cộc khi xe chuyển số hoặc vào cua thường xuất phát từ khớp chữ U bị hỏng. Tiếng rít hoặc ken két có thể báo hiệu khớp nối cần được bôi trơn.

• Khó khăn khi vào cua: Một khớp chữ U bị kẹt hoặc mòn có thể ngăn bánh xe quay đúng tốc độ, gây ra cảm giác ghì lại hoặc khó điều khiển khi bạn thực hiện một vòng cua.

Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, hãy đưa xe đến gara để kiểm tra ngay lập tức. Phớt lờ những cảnh báo này có thể dẫn đến hỏng hóc nghiêm trọng và tốn kém hơn.

Bảo dưỡng đúng cách giúp kéo dài tuổi thọ của trục truyền động và đảm bảo hiệu suất hoạt động của xe. Bạn không cần phải là một chuyên gia cơ khí để thực hiện các bước cơ bản sau:

• Kiểm tra định kỳ: Đưa việc kiểm tra trục truyền động vào lịch bảo dưỡng xe của bạn. Yêu cầu thợ máy kiểm tra các khớp nối, tìm kiếm các dấu hiệu mài mòn, rỉ sét hoặc hư hỏng vật lý.

• Bôi trơn đầy đủ: Nhiều khớp chữ U có các vú bơm mỡ để bôi trơn. Việc bơm mỡ định kỳ giúp giảm ma sát và ngăn ngừa mài mòn sớm.

• Lái xe hợp lý: Tránh tăng tốc đột ngột hoặc phanh gấp. Những hành động này tạo ra áp lực đột ngột lên toàn bộ hệ thống truyền động, bao gồm cả trục truyền động. Lái xe mượt mà, đặc biệt trên địa hình xấu, sẽ giúp bảo vệ các bộ phận của xe.

Trục truyền động chủ yếu có trên xe dẫn động cầu sau (RWD) và xe dẫn động bốn bánh (AWD/4WD).

Bạn nên thay thế trục truyền động khi nó bị cong, vênh, nứt hoặc các khớp nối bị mòn không thể sửa chữa.

Lái xe với trục truyền động hỏng rất nguy hiểm vì nó có thể gãy và gây mất kiểm soát phương tiện.

Hiểu rõ về trục truyền động giúp bạn tự tin hơn khi chuẩn bị cho những chuyến đi khám phá. Một hệ thống truyền động khỏe mạnh là nền tảng cho một chiếc xe đáng tin cậy. Xem các loại phụ kiện dã ngoại ô tô tại WeTrek.vn để chuẩn bị cho chuyến đi tiếp theo của bạn.