Lái cát là gì?

Lái cát là kỹ thuật điều khiển xe trên địa hình cát lún, đòi hỏi bạn phải giảm áp suất lốp và duy trì đà di chuyển liên tục để tránh bị mắc kẹt.

Lái cát (Sand Driving) là một kỹ năng off-road chuyên biệt. Kỹ thuật này tập trung vào việc điều khiển xe di chuyển hiệu quả trên các bề mặt mềm và không ổn định như đồi cát, bãi biển hay sa mạc. Cát là một bề mặt khó vì nó không cung cấp độ bám chắc chắn như đường nhựa hay đất cứng. Bánh xe dễ bị lún sâu và mất lực kéo, dẫn đến tình trạng mắc kẹt.

Kỹ thuật này đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về phương tiện và kiến thức về cách xử lý các tình huống đặc thù. Tại Việt Nam, bạn có thể trải nghiệm lái cát ở những địa điểm nổi tiếng như đồi cát Mũi Né, Bàu Trắng (Bình Thuận) hay các cung đường ven biển ở Ninh Thuận, Quảng Bình.

Việc lái xe trên cát đặt ra nhiều thách thức do đặc tính vật lý của bề mặt này. Nắm rõ các khó khăn giúp bạn chuẩn bị tốt hơn.

Bề mặt không ổn định

Các hạt cát luôn dịch chuyển dưới trọng lượng của xe. Điều này làm cho bề mặt liên tục thay đổi, khiến xe dễ bị mất thăng bằng hoặc chệch hướng ngoài ý muốn. Xe của bạn có thể bị lún xuống nhanh chóng nếu dừng lại không đúng cách.

Lực cản lớn

Bánh xe phải liên tục đẩy cát ra phía trước để tiến lên, tạo ra một lực cản lớn hơn nhiều so với khi đi trên đường bằng. Động cơ xe phải làm việc nhiều hơn để duy trì tốc độ. Việc này cũng làm tăng nhiệt độ động cơ và tiêu thụ nhiên liệu nhiều hơn.

Giảm độ bám

Độ bám giữa lốp xe và bề mặt cát rất thấp. Bánh xe dễ bị quay tròn tại chỗ mà không tạo ra lực đẩy. Hiện tượng này đặc biệt rõ rệt khi bạn tăng ga đột ngột hoặc cố gắng khởi hành từ vị trí đứng yên.

Nguy cơ lún và lật xe

Khi bánh xe mất đà, chúng sẽ nhanh chóng đào sâu xuống cát và gây lún. Ngoài ra, khi di chuyển trên các đồi cát dốc và không bằng phẳng, nguy cơ lật xe sẽ cao hơn nếu bạn vào cua quá gấp hoặc đi ngang sườn dốc không đúng kỹ thuật.

Sự chuẩn bị quyết định đến 80% thành công của một chuyến đi off-road trên cát. Đừng bỏ qua các bước kiểm tra và trang bị dưới đây.

Kiểm tra xe

Trang bị cần thiết

Khi đã chuẩn bị đầy đủ, bạn cần áp dụng các kỹ thuật sau để chinh phục địa hình cát một cách an toàn.

Giảm áp suất lốp

Đây là quy tắc vàng trong lái cát. Giảm áp suất lốp (xì hơi) xuống khoảng 15-20 PSI sẽ làm tăng diện tích tiếp xúc của lốp với mặt cát. Việc này giúp phân bổ trọng lượng xe trên một bề mặt lớn hơn, giống như bạn đi trên tuyết bằng giày đi tuyết. Lốp xe sẽ "nổi" trên mặt cát thay vì đào sâu xuống.

Duy trì đà di chuyển

Đà di chuyển là bạn đồng hành tốt nhất trên cát. Cố gắng giữ một tốc độ ổn định, tránh dừng lại đột ngột, đặc biệt là khi đang lên dốc. Khi cần dừng, hãy chọn nơi có bề mặt cát cứng hơn hoặc địa hình bằng phẳng, và giảm tốc từ từ.

Chọn số và chế độ lái phù hợp

Sử dụng chế độ hai cầu nhanh (4H) cho hầu hết các điều kiện. Chế độ hai cầu chậm (4L) cung cấp mô-men xoắn lớn hơn và chỉ nên dùng khi bạn bị lún nặng hoặc cần leo qua một đụn cát rất dốc. Nếu xe có hộp số tự động, hãy chọn các cấp số thấp (ví dụ D2, L) để giữ vòng tua máy cao và ổn định, tránh việc hộp số chuyển số liên tục.

Kỹ thuật vào cua và đánh lái

Thực hiện các vòng cua rộng và mượt mà. Đánh lái đột ngột có thể khiến lốp xe cày sâu xuống cát và làm xe bị khựng lại. Giữ tay trên vô lăng một cách nhẹ nhàng nhưng chắc chắn, cho phép bánh xe tự điều chỉnh theo bề mặt.

Xử lý khi bị lún

Ngay khi cảm thấy xe mất đà và bánh xe bắt đầu quay tại chỗ, hãy ngừng nhấn ga. Việc cố nhấn thêm ga chỉ làm bánh xe đào sâu hơn. Thay vào đó, hãy thử lùi lại theo đúng vệt bánh xe cũ rồi lấy đà tiến lên. Nếu không hiệu quả, hãy dùng xẻng dọn cát trước các bánh xe và sử dụng ván chống lún.

Xe sedan có lái cát được không?

Xe sedan không phù hợp để lái trên cát vì gầm thấp và không có hệ dẫn động bốn bánh.

Cần giảm áp suất lốp xuống bao nhiêu?

Áp suất lốp nên giảm xuống khoảng 15 đến 20 PSI tùy vào loại xe và điều kiện cát.

Phải làm gì ngay khi xe có dấu hiệu bị lún?

Bạn cần ngừng nhấn ga ngay lập tức để tránh bánh xe đào sâu hơn vào cát.

Lái cát là một trải nghiệm thú vị nhưng đòi hỏi sự chuẩn bị và kỹ năng. Trang bị đầy đủ các dụng cụ cần thiết giúp chuyến đi của bạn an toàn hơn. Xem các thiết bị off-road và dã ngoại tại WeTrek.vn.