Lao bắt tay (Lunge) là một kỹ thuật leo núi động, bạn dùng sức bật từ chân để phóng người lên cao và bắt lấy một mấu bám ở xa tầm với tĩnh.
Lao bắt tay (Lunge) là một động tác leo núi cơ bản và hiệu quả. Đây là một chuyển động nhanh, có kiểm soát, nơi bạn sử dụng sức mạnh của chân và cơ trung tâm để đẩy cơ thể về phía một mấu bám (hold) nằm ngoài tầm với thông thường. Khác với một cú nhảy hoàn toàn, trong kỹ thuật Lunge, một tay và cả hai chân của bạn thường vẫn giữ liên lạc với mặt tường hoặc các mấu bám khác cho đến khi tay kia bắt được mục tiêu. Kỹ thuật này giúp bạn vượt qua những khoảng cách xa một cách hiệu quả, tiết kiệm sức tay và tạo đà cho các bước di chuyển tiếp theo.
Kỹ thuật Lunge rất quan trọng trong leo núi, đặc biệt là leo khối đá (bouldering). Nó cho phép bạn giải quyết các bài toán di chuyển mà sức vươn tĩnh không thể thực hiện được. Việc sử dụng Lunge mang lại nhiều lợi ích cụ thể.
Tiếp cận mấu bám xa: Đây là mục đích chính. Lunge giúp bạn thu hẹp khoảng cách đến các mấu bám mà bạn không thể với tới bằng cách di chuyển tĩnh, chậm rãi.
Tiết kiệm năng lượng: Thay vì phải gồng mình và kéo cơ thể lên từ từ bằng sức tay, một cú Lunge tận dụng sức bật mạnh mẽ của đôi chân. Điều này giúp giảm tải cho cơ bắp ở tay và vai, cho phép bạn leo được lâu hơn.
Tạo động lượng: Một cú Lunge thành công sẽ tạo ra động lượng giúp bạn dễ dàng chuyển sang các động tác tiếp theo. Ví dụ, sau khi bắt được mấu bám, quán tính có thể giúp bạn đưa chân lên một vị trí cao hơn một cách tự nhiên.
Vượt qua các đoạn khó (crux): Nhiều tuyến leo, đặc biệt trong các phòng tập ở Việt Nam, thường thiết kế những đoạn crux đòi hỏi chuyển động động. Nắm vững kỹ thuật Lunge là chìa khóa để bạn chinh phục các bài boulder khó.
Thực hiện một cú Lao bắt tay (Lunge) hiệu quả đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng của toàn bộ cơ thể. Quá trình này có thể được chia thành bốn giai đoạn chính.
Trước khi thực hiện cú lao, bạn cần chuẩn bị tư thế. Xác định rõ mấu bám mục tiêu và vị trí tay sẽ bắt. Dịch chuyển cơ thể để hai chân đặt chắc chắn trên các mấu bám tốt nhất, thường là ở vị trí thấp và rộng để tạo nền tảng vững chắc. Hạ thấp trọng tâm bằng cách chùng gối, giống như bạn đang nén một chiếc lò xo. Tay giữ trên mấu bám hiện tại cần chắc chắn, trong khi tay sẽ thực hiện cú lao ở trạng thái sẵn sàng.
Đây là giai đoạn tạo lực. Từ tư thế nén người, bạn dùng sức mạnh của cơ đùi và bắp chân để đẩy mạnh cơ thể lên trên và hướng về phía mấu bám mục tiêu. Cùng lúc đó, tay trụ kéo nhẹ và tay lao bắt đầu vươn ra. Chuyển động phải dứt khoát và tập trung toàn bộ năng lượng vào một hướng duy nhất. Hãy nghĩ về việc phóng toàn bộ cơ thể đi thay vì chỉ vươn cánh tay.
Khi tay tiếp cận mấu bám mục tiêu, hãy tập trung vào việc nắm chắc nó. Tốt nhất là sử dụng cả lòng bàn tay để tăng diện tích tiếp xúc và ma sát, thay vì chỉ dùng các đầu ngón tay. Ngay khi tay bạn chạm vào mấu bám, hãy siết chặt các ngón tay và gồng cơ cánh tay để giữ vững. Thời điểm này quyết định sự thành công của cả động tác.
Sau khi bắt được mấu bám, cơ thể bạn sẽ có xu hướng bị văng ra do quán tính, giống như một con lắc. Lúc này, bạn cần gồng chặt cơ bụng và cơ lưng (cơ trung tâm) để kiểm soát sự văng này. Đồng thời, dùng tay trụ và hai chân để ghì cơ thể vào tường. Mục tiêu là nhanh chóng triệt tiêu dao động và đưa cơ thể trở lại trạng thái cân bằng để chuẩn bị cho bước di chuyển tiếp theo.
Để tập luyện kỹ thuật Lao bắt tay (Lunge) một cách an toàn và hiệu quả, bạn cần chú ý một vài điểm. Việc tuân thủ các nguyên tắc này giúp bạn tránh chấn thương và tiến bộ nhanh hơn.
Khởi động kỹ: Lunge là một động tác bùng nổ, gây áp lực lớn lên khớp vai, khuỷu tay và ngón tay. Bạn cần khởi động kỹ các nhóm cơ và khớp này để tránh chấn thương.
Bắt đầu từ những bước nhỏ: Đừng cố gắng thực hiện những cú lao quá xa ngay từ đầu. Hãy luyện tập với những khoảng cách ngắn trên tường thẳng hoặc tường hơi nghiêng. Các phòng tập boulder ở Hà Nội hay Thành phố Hồ Chí Minh là nơi lý tưởng để bắt đầu vì có đệm an toàn.
Tập trung vào sức mạnh chân: Nhiều người mới tập thường sai lầm khi chỉ dùng sức tay. Sức mạnh chính của một cú Lunge đến từ đôi chân. Hãy tập trung vào cảm giác đẩy từ chân.
Học cách ngã an toàn: Sẽ có những lúc bạn thực hiện không thành công. Hãy học cách tiếp đất an toàn bằng cả hai chân, chùng gối để giảm chấn và cuộn người ra sau nếu cần.
Sử dụng cơ trung tâm: Cơ trung tâm khỏe giúp bạn ổn định cơ thể sau khi bắt được mấu bám. Đừng quên gồng bụng để kiểm soát cú văng người.
Lao bắt tay (Lunge) có giống với Dyno không?
Lunge là một dạng của chuyển động động (dynamic movement) mà một tay và hai chân vẫn tiếp xúc với tường, trong khi Dyno thường chỉ một cú nhảy mà cả cơ thể rời khỏi mặt tường.
Khi nào nên sử dụng Lunge?
Bạn nên dùng Lunge khi mấu bám tiếp theo ở quá xa để với tới bằng một động tác tĩnh hoặc khi bạn muốn tiết kiệm sức tay cho các đoạn leo dài.
Tập Lunge có nguy hiểm không?
Có rủi ro nếu bạn không khởi động kỹ hoặc tiếp đất sai, vì vậy bạn cần luyện tập trong môi trường có kiểm soát với đệm an toàn và bắt đầu từ những động tác đơn giản.
Thành thạo kỹ thuật Lao bắt tay (Lunge) sẽ mở ra nhiều khả năng mới trên vách đá, giúp bạn tự tin chinh phục những tuyến leo khó hơn. Xem các mẫu giày leo núi chuyên dụng tại WeTrek.vn.