Kỹ thuật di chuyển chân là gì?

• Tiết kiệm năng lượng. Những bước chân nhỏ, có chủ đích tiêu thụ ít sức lực hơn những cú rướn người hoặc bước dài không cần thiết. Điều này giúp bạn duy trì sức bền trên những cung đường dài.

• Tăng cường an toàn. Đặt chân đúng cách trên đá, rễ cây hoặc bề mặt trơn trượt làm giảm nguy cơ té ngã, lật cổ chân và các chấn thương khác. Một footwork tốt là nền tảng của sự an toàn.

• Cải thiện thăng bằng. Khi bạn đặt chân vững chắc và chuyển trọng tâm một cách kiểm soát, cơ thể bạn sẽ ổn định hơn, đặc biệt khi mang balo nặng hoặc di chuyển trên địa hình gồ ghề.

• Bảo vệ môi trường. Di chuyển nhẹ nhàng và chính xác giúp giảm tác động lên đường mòn, hạn chế xói mòn và giữ gìn vẻ tự nhiên của môi trường theo nguyên tắc Leave No Trace.

• Mắt quan sát, chân hành động. Luôn nhìn trước 2-3 bước chân để lên kế hoạch cho vị trí đặt chân tiếp theo. Việc này giúp bạn di chuyển liền mạch và chủ động thay vì phản ứng bị động với địa hình.

• Giữ trọng tâm thấp. Hơi chùng đầu gối để hạ thấp trọng tâm cơ thể. Tư thế này giúp bạn ổn định hơn và hấp thụ các chấn động từ mặt đất tốt hơn.

• Sử dụng toàn bộ bàn chân. Đừng chỉ đặt cả bàn chân xuống một cách vô thức. Hãy học cách sử dụng các phần khác nhau của giày:

Dùng cạnh giày (Edging)

Sử dụng cạnh trong hoặc cạnh ngoài của đế giày để đứng trên các mỏm đá nhỏ hoặc gờ đất hẹp. Kỹ thuật này tối đa hóa độ bám trên diện tích tiếp xúc nhỏ.

Miết giày (Smearing)

Sử dụng ma sát của toàn bộ phần đế trước của giày trên các bề mặt đá nhẵn, dốc. Kỹ thuật này đòi hỏi sự tin tưởng vào độ bám của đế giày.

Bước đi nhỏ và đều đặn

Tránh sải bước quá dài, đặc biệt khi lên dốc. Những bước chân ngắn, nhịp nhàng giúp tiết kiệm sức và duy trì thăng bằng tốt hơn.

• Khi lên dốc. Hướng mũi chân thẳng về phía trước, sử dụng phần ức bàn chân để đẩy người lên. Áp dụng “bước nghỉ” (rest step), tức là duỗi thẳng chân sau và khóa khớp gối trong một khoảnh khắc để cơ bắp được nghỉ ngơi.

• Khi xuống dốc. Giữ đầu gối chùng, đặt gót chân xuống trước trên địa hình mềm hoặc đặt cả bàn chân xuống trên địa hình cứng. Di chuyển theo đường ziczac để giảm độ dốc và áp lực lên đầu gối.

• Trên địa hình không ổn định. Luôn kiểm tra độ vững chắc của hòn đá hoặc mỏm đất trước khi dồn toàn bộ trọng lượng cơ thể lên đó. Di chuyển chậm và chắc chắn.

• Chinh phục Lảo Thẩn (Lào Cai). Cung đường có nhiều đoạn dốc đá. Việc áp dụng quy tắc 3 điểm tiếp xúc (hai chân, một tay) và kỹ thuật edging khi bám vào các gờ đá nhỏ là rất quan trọng để vượt qua an toàn.

• Trekking Tà Năng - Phan Dũng. Những đoạn xuống dốc dài với đất tơi xốp đòi hỏi kỹ thuật bước đi ziczac và đặt gót chân chắc chắn để tránh bị trượt và kiểm soát tốc độ.

• Leo núi đá tại Hữu Lũng (Lạng Sơn). Các vách đá vôi ở đây là nơi lý tưởng để thực hành edging và smearing. Người leo phải đặt chân chính xác tuyệt đối để bám trên các mặt đá gần như phẳng.

• Nhìn chằm chằm xuống chân. Lỗi này làm bạn mất tầm nhìn bao quát và không thể lên kế hoạch cho các bước tiếp theo, dẫn đến di chuyển kém hiệu quả.

• Bước quá dài khi lên dốc. Việc này gây lãng phí năng lượng, làm cơ bắp nhanh mỏi và dễ mất thăng bằng.

• Khóa cứng khớp gối khi xuống dốc. Đầu gối thẳng và cứng không thể hấp thụ chấn động, gây áp lực lớn lên khớp và cột sống.

• Đặt chân không dứt khoát. Do dự hoặc đặt chân quá mạnh làm tăng nguy cơ trượt ngã và gây xói mòn đường mòn.

• Rest Step (Bước nghỉ). Kỹ thuật tạm nghỉ trên một chân khi đang lên dốc để bảo tồn năng lượng.

• Three Points of Contact (Quy tắc 3 điểm tiếp xúc). Nguyên tắc luôn giữ ba trong bốn điểm (hai tay, hai chân) tiếp xúc với địa hình khi leo trèo để đảm bảo ổn định.

• Scrambling. Hoạt động di chuyển trên địa hình dốc và đá, đòi hỏi phải sử dụng cả tay và chân.