Khe lớn (Offwidth) là gì?

Khe lớn (Offwidth) là một dạng khe nứt trên vách đá, quá rộng để kẹt tay hay nắm đấm nhưng lại quá hẹp để toàn thân lọt vào và leo như ống khói.

Khe lớn (Offwidth) là một thuật ngữ trong leo núi đá để chỉ những khe nứt có kích thước đặc biệt. Chúng rộng hơn một nắm tay nhưng hẹp hơn chiều rộng của vai bạn. Điều này khiến các kỹ thuật leo khe nứt thông thường như kẹt ngón tay hoặc bàn tay trở nên vô dụng. Thay vào đó, người leo phải sử dụng toàn bộ cơ thể, từ cánh tay, vai, hông đến chân, để chèn vào khe nứt và di chuyển lên trên. Leo Khe lớn (Offwidth) rất tốn sức và đòi hỏi kỹ thuật hoàn toàn khác biệt. Nó thường được xem là một trong những thử thách thể chất và tinh thần lớn nhất trong leo núi.

Bạn có thể xác định một Khe lớn (Offwidth) dựa trên kích thước của nó so với cơ thể bạn. Một cách đơn giản để phân loại kích thước các khe nứt như sau:

• Khe hẹp: Vừa cho ngón tay hoặc bàn tay.
• Khe vừa: Vừa cho nắm đấm.
• Khe lớn (Offwidth): Rộng hơn nắm đấm nhưng hẹp hơn thân người.
• Ống khói (Chimney): Đủ rộng để bạn chui cả người vào bên trong.

Kích thước của Khe lớn (Offwidth) buộc người leo phải sáng tạo ra những tư thế độc đáo để tạo ma sát và lực đẩy. Đây không phải là kiểu leo đẹp mắt, mà là một cuộc vật lộn đòi hỏi sức bền và sự kiên trì.

Leo Khe lớn (Offwidth) là một nghệ thuật của sự chịu đựng. Nó không dựa vào sức mạnh ngón tay mà dựa vào khả năng sử dụng toàn bộ cơ thể một cách thông minh. Các kỹ thuật chính bao gồm:

Kẹt tay và cánh tay (Arm Bars and Hand Stacks)

Bạn sẽ chèn một cánh tay vào khe nứt theo chiều sâu. Bàn tay của cánh tay còn lại sẽ nắm lấy cổ tay hoặc bắp tay bên trong để tạo thành một thanh ngang, gọi là arm bar. Một kỹ thuật khác là xếp chồng hai bàn tay lên nhau hoặc một nắm đấm trên một bàn tay mở để lấp đầy khoảng trống và tạo điểm tựa.

Kẹt gót và mũi chân (Heel-Toe Cam)

Đây là kỹ thuật dùng chân phổ biến nhất. Bạn đưa một chân vào khe nứt, dùng gót chân ép vào một bên thành và mũi chân ép vào bên còn lại. Động tác xoay nhẹ bàn chân sẽ tạo ra một lực khóa chặt, giúp bạn có điểm tựa vững chắc để đẩy cơ thể lên.

Khóa đầu gối (Knee Lock)

Khi khe nứt đủ rộng, bạn có thể đưa một phần chân vào trong và gập đầu gối lại. Bằng cách ép đầu gối vào một mặt và bàn chân vào mặt đối diện, bạn tạo ra một điểm khóa chắc chắn. Kỹ thuật này rất tốn sức nhưng hiệu quả trong việc nghỉ ngơi hoặc chuẩn bị cho động tác tiếp theo.

Xếp chồng cơ thể (Body Stacking)

Đây là sự kết hợp của nhiều kỹ thuật. Người leo sẽ xếp chồng các bộ phận cơ thể lên nhau để tiến lên. Ví dụ, bạn có thể dùng một bên cơ thể gồm cánh tay và chân để kẹt vào khe nứt, trong khi bên còn lại tự do di chuyển lên một vị trí cao hơn. Quá trình này lặp đi lặp lại một cách chậm rãi và tốn sức.

Bảo vệ trong Khe lớn (Offwidth) yêu cầu các thiết bị đặc biệt vì các loại cam thông thường quá nhỏ. Dụng cụ cần thiết bao gồm:

• Cam cỡ lớn (Big Cams): Các loại cam có kích thước lớn như Black Diamond Camalot C4 size #4, #5, #6 hoặc các loại cam lớn hơn là bắt buộc. Chúng có khả năng mở rộng để vừa với các khe nứt rộng và cung cấp điểm bảo vệ an toàn.
• Găng tay leo khe nứt (Crack Climbing Gloves): Bề mặt da của bạn sẽ liên tục cọ xát vào đá. Găng tay chuyên dụng giúp bảo vệ mu bàn tay khỏi bị trầy xước, cho phép bạn kẹt tay mạnh mẽ hơn mà không bị đau.
• Giày leo núi cứng: Một đôi giày có độ cứng cao hoặc giày cổ cao sẽ hỗ trợ tốt hơn cho kỹ thuật kẹt gót và mũi chân. Chúng cũng bảo vệ mắt cá chân của bạn khỏi bị va đập vào vách đá.

Tại Việt Nam, các đường leo thuần Khe lớn (Offwidth) khá hiếm. Các khu vực leo núi đá phát triển như Hữu Lũng (Lạng Sơn) hay vịnh Lan Hạ (Cát Bà) chủ yếu có các dạng địa hình khác. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể tìm thấy các đoạn offwidth ngắn trong một số đường leo hỗn hợp. Đây là cơ hội tốt để bạn làm quen và thực hành các kỹ thuật cơ bản. Việc luyện tập ở những đoạn ngắn này sẽ giúp bạn xây dựng sức mạnh và sự tự tin để đối mặt với những thử thách lớn hơn trong tương lai.

Leo Khe lớn (Offwidth) có khó không?

Leo Khe lớn (Offwidth) đòi hỏi sức mạnh toàn thân và kỹ thuật đặc thù nên được xem là một trong những kiểu leo khó nhất.

Cần dụng cụ bảo hộ đặc biệt nào cho Khe lớn (Offwidth)?

Bạn cần các loại cam cỡ lớn (big cams) như size 4, 5, 6 và găng tay chuyên dụng để bảo vệ tay.

Kỹ thuật nào quan trọng nhất khi leo Khe lớn (Offwidth)?

Kỹ thuật xếp chồng các bộ phận cơ thể như tay, chân, đầu gối để tạo lực đẩy lên là quan trọng nhất.

Leo núi đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về cả kỹ năng và dụng cụ. Xem các thiết bị leo núi chuyên dụng tại WeTrek.vn để đảm bảo an toàn cho chuyến đi của bạn.