Kế hoạch sơ tán là gì?

Ngày cập nhật 06/11/2025 10:47 AM - 39 lượt xem

Kế hoạch sơ tán là một lộ trình được chuẩn bị trước để giúp bạn thoát khỏi một tình huống nguy hiểm khi đang tham gia các hoạt động ngoài trời.

Tại sao Kế hoạch sơ tán lại quan trọng?

Khi đối mặt với nguy hiểm, con người thường hoảng loạn và khó đưa ra quyết định sáng suốt. Một kế hoạch có sẵn giúp bạn hành động nhanh chóng, chính xác và an toàn. Nó loại bỏ yếu tố phỏng đoán trong những thời điểm quan trọng. Thay vì tốn thời gian tranh cãi hoặc cân nhắc, cả nhóm có thể tuân theo các bước đã thống nhất từ trước.

Ví dụ, một nhóm trekking ở Tà Năng - Phan Dũng gặp một thành viên bị trật khớp cổ chân không thể đi tiếp. Nếu không có kế hoạch, họ sẽ lúng túng không biết nên làm gì. Với kế hoạch sơ tán, họ sẽ biết ngay ai là người phụ trách sơ cứu, ai tìm đường ngắn nhất đến trạm kiểm lâm, và cách liên lạc với đội cứu hộ địa phương.

Kế hoạch sơ tán giúp bạn:

  • Đưa ra quyết định nhanh hơn dưới áp lực.
  • Đảm bảo mọi người trong nhóm biết vai trò của mình.
  • Tăng cơ hội được cứu hộ kịp thời.
  • Giảm thiểu rủi ro và hậu quả của sự cố.

Các yếu tố chính của một Kế hoạch sơ tán

Một kế hoạch hiệu quả cần bao gồm các yếu tố rõ ràng, dễ hiểu và thực tế. Bạn không cần một tài liệu phức tạp, chỉ cần các thông tin cốt lõi được thống nhất trước chuyến đi.

Xác định điều kiện kích hoạt

Đây là những tình huống cụ thể mà khi chúng xảy ra, kế hoạch sơ tán sẽ được thực thi ngay lập tức. Việc xác định trước các điều kiện này giúp loại bỏ sự do dự. Các điều kiện phổ biến bao gồm:

  • Chấn thương nghiêm trọng: gãy xương, chấn thương đầu, hoặc vết thương làm mất khả năng di chuyển.
  • Thời tiết cực đoan: lũ quét, bão, sạt lở đất. Ví dụ, khi đi trek ở các vùng núi phía Bắc vào mùa mưa, mưa lớn kéo dài là tín hiệu để sơ tán khỏi các khu vực gần suối.
  • Mất nguồn nước hoặc thực phẩm: khi nguồn dự trữ cạn kiệt và không có khả năng tìm thấy nguồn thay thế an toàn.
  • Lạc đường: khi đã nỗ lực tìm lại phương hướng trong một khoảng thời gian nhất định mà không thành công.

Lộ trình và điểm thoát hiểm

Bạn cần xác định ít nhất hai lộ trình thoát hiểm: một chính và một phụ. Các lộ trình này nên được đánh dấu trên bản đồ giấy và thiết bị GPS. Điểm thoát hiểm là những nơi an toàn bạn hướng tới, ví dụ như trạm kiểm lâm, một bản làng gần nhất, hoặc một con đường lớn có xe cộ qua lại. Khi lên kế hoạch trek ở Vườn quốc gia Cát Bà, điểm thoát hiểm có thể là một bến tàu hoặc một con đường liên xã.

Phương tiện liên lạc

Ở những khu vực hẻo lánh của Việt Nam, sóng điện thoại thường không có. Kế hoạch của bạn phải tính đến các phương thức liên lạc thay thế. Mang theo điện thoại vệ tinh hoặc thiết bị định vị cá nhân (PLB) là lựa chọn tốt nhất. Ngoài ra, hãy luôn thông báo cho một người ở nhà về lịch trình chi tiết của bạn. Quy định rõ thời gian bạn sẽ liên lạc về, và nếu quá thời gian đó mà họ không nhận được tin tức, họ sẽ biết cách báo cho cơ quan chức năng.

Vai trò và trách nhiệm

Nếu đi theo nhóm, việc phân công vai trò rất quan trọng để tránh hỗn loạn. Một kế hoạch tốt sẽ chỉ định rõ:

  • Người dẫn đầu: chịu trách nhiệm ra quyết định cuối cùng.
  • Người điều hướng: phụ trách bản đồ và GPS để tìm đường.
  • Người phụ trách y tế: thực hiện sơ cứu ban đầu.
  • Người liên lạc: chịu trách nhiệm sử dụng các thiết bị liên lạc để gọi cứu hộ.

Trang bị cần thiết

Đây là những vật dụng bạn chỉ dùng trong trường hợp khẩn cấp. Chúng nên được gói riêng và dễ lấy. Các trang bị này bao gồm một bộ sơ cứu đầy đủ, lều hoặc tấm tăng trú ẩn khẩn cấp, đèn pin dự phòng, còi, thực phẩm và nước uống dự trữ cho ít nhất 24 giờ, và các công cụ tạo lửa.

Cách lập một Kế hoạch sơ tán đơn giản

Việc lập kế hoạch không hề phức tạp. Bạn chỉ cần làm theo các bước sau:

  1. Nghiên cứu kỹ địa điểm: Tìm hiểu bản đồ địa hình, các mối nguy hiểm tiềm tàng (suối, vách đá, thú dữ), và dự báo thời tiết.
  2. Thảo luận và thống nhất: Cùng cả nhóm xác định các điều kiện kích hoạt, lộ trình thoát hiểm, và phân công vai trò.
  3. Ghi lại kế hoạch: Viết ra các thông tin chính trên một tờ giấy chống nước hoặc ghi chú trong điện thoại. Mọi thành viên trong nhóm đều phải có một bản sao.
  4. Chuẩn bị trang bị: Đảm bảo mọi người đều có đủ thiết bị cá nhân và nhóm có đủ thiết bị chung cho tình huống khẩn cấp.
  5. Chia sẻ kế hoạch: Gửi một bản sao chi tiết của kế hoạch cho một người bạn hoặc thành viên gia đình ở nhà. Bao gồm lịch trình, lộ trình, danh sách thành viên, và thông tin liên lạc khẩn cấp.

Câu hỏi thường gặp

Tôi nên chia sẻ Kế hoạch sơ tán với ai?

Bạn nên chia sẻ kế hoạch chi tiết với một người tin cậy ở nhà, nêu rõ lịch trình và thời điểm cần báo động nếu không thấy bạn quay về.

Khi nào tôi nên kích hoạt Kế hoạch sơ tán?

Bạn nên kích hoạt kế hoạch ngay khi đối mặt với một tình huống nguy hiểm đã xác định trước, như chấn thương nghiêm trọng hoặc thời tiết xấu đột ngột.

Kế hoạch có cần quá chi tiết không?

Kế hoạch cần đủ chi tiết để hành động nhưng phải đơn giản để mọi người dễ nhớ và tuân theo trong tình huống căng thẳng.

Chuẩn bị một Kế hoạch sơ tán chu đáo là kỹ năng sinh tồn quan trọng nhất. Nó thể hiện sự tôn trọng của bạn đối với thiên nhiên và sự trách nhiệm với chính bản thân cũng như đồng đội.

Xem các thiết bị an toàn và sinh tồn tại WeTrek.vn.

Chia sẻ bài viết:
Showroom
Bài viết cùng chuyên mục
Theo dõi GPS là gì?

Theo dõi GPS là gì?

Theo dõi GPS giúp bạn ghi lại hành trình và tăng an toàn khi trekking, chạy trail. Tìm hiểu cách hoạt động, phân biệt với dẫn đường và chọn thiết bị phù hợp.
Biển chỉ dẫn đầu đường mòn là gì?

Biển chỉ dẫn đầu đường mòn là gì?

Biển chỉ dẫn đầu đường mòn là bảng thông tin tại điểm xuất phát, cung cấp dữ liệu quan trọng như bản đồ, độ khó, và cảnh báo. Tìm hiểu cách đọc biển chỉ dẫn để chuẩn bị cho chuyến đi an toàn và định hướng tốt hơn.
Hệ thống chỉ huy cứu hộ là gì?

Hệ thống chỉ huy cứu hộ là gì?

Hệ thống chỉ huy cứu hộ (ICS) là phương pháp quản lý giúp bạn xử lý các tình huống khẩn cấp khi đi trekking. Tìm hiểu cách ICS phân chia vai trò và lập kế hoạch để giữ an toàn cho cả nhóm.
Cứu hộ rừng núi là gì?

Cứu hộ rừng núi là gì?

Tìm hiểu về cứu hộ rừng núi, các tình huống phổ biến như lạc đường hay chấn thương tại Việt Nam. Trang bị kiến thức và thiết bị cần thiết để giảm thiểu rủi ro, đảm bảo an toàn cho chuyến đi của bạn.
Tiếp xúc lạnh lâu là gì?

Tiếp xúc lạnh lâu là gì?

Tiếp xúc lạnh là phương pháp dùng nhiệt độ lạnh để cải thiện sức khỏe và phục hồi. Tìm hiểu các lợi ích như phục hồi cơ bắp, tăng cường miễn dịch và hướng dẫn thực hành an toàn cho người mới bắt đầu.
Sốc nhiệt là gì?

Sốc nhiệt là gì?

Sốc nhiệt là tình trạng y tế khẩn cấp có thể gây tử vong. Tìm hiểu cách phân biệt sốc nhiệt, say nắng, nguyên nhân, cách sơ cứu và biện pháp phòng tránh hiệu quả khi đi trekking, dã ngoại để bảo vệ bản thân.
x
Nhập số điện thoại của bạn để tiếp tục
Nhập mật khẩu 4 chữ số được gửi đến
hoặc