Đồng hồ áp suất (Pressure Gauge) là thiết bị lặn cho bạn biết chính xác lượng không khí còn lại trong bình, đảm bảo an toàn khi ở dưới nước.
Đồng hồ áp suất (Pressure Gauge) là gì?
Đồng hồ áp suất (Pressure Gauge), hay còn gọi là SPG (Submersible Pressure Gauge), là một bộ phận thiết yếu trong bộ thiết bị lặn của bạn. Chức năng duy nhất và quan trọng nhất của nó là đo và hiển thị áp suất không khí bên trong bình lặn. Thông tin này cho bạn biết bạn còn bao nhiêu không khí để thở. Nó là công cụ an toàn cơ bản giúp bạn quản lý thời gian lặn và đưa ra quyết định khi nào cần kết thúc chuyến lặn một cách an toàn.
Thiết bị này kết nối trực tiếp với tầng một của bộ điều áp (regulator). Nó nhận áp suất cao từ bình khí và chuyển đổi thành một chỉ số dễ đọc trên mặt đồng hồ. Bạn phải kiểm tra đồng hồ áp suất thường xuyên trong suốt quá trình lặn để theo dõi tốc độ tiêu thụ không khí của mình.
Tại sao Đồng hồ áp suất quan trọng khi lặn biển?
Đồng hồ áp suất là một trong những thiết bị an toàn quan trọng nhất đối với một thợ lặn. Việc biết được lượng không khí còn lại trong bình là thông tin sống còn, giúp bạn tránh được tình huống hết không khí đột ngột dưới nước, một trong những rủi ro nguy hiểm nhất khi lặn.
Cụ thể, nó giúp bạn:
- Quản lý chuyến lặn: Dựa vào lượng không khí, bạn có thể quyết định khi nào nên quay lại điểm xuất phát hoặc bắt đầu nổi lên. Điều này đảm bảo bạn có đủ không khí cho cả quá trình di chuyển và thực hiện điểm dừng an toàn (safety stop).
- Theo dõi mức tiêu thụ khí: Bằng cách kiểm tra đồng hồ định kỳ, bạn sẽ nhận biết được tốc độ thở của mình. Nếu bạn tiêu thụ không khí nhanh hơn bình thường, đó có thể là dấu hiệu của việc gắng sức hoặc căng thẳng.
- Giao tiếp với bạn lặn: Trong các lần kiểm tra không khí theo nhóm, bạn sử dụng thông tin từ đồng hồ để báo cho bạn lặn (dive buddy) hoặc hướng dẫn viên lặn (divemaster) biết tình trạng của mình. Ví dụ, tại các điểm lặn ở Phú Quốc hay Côn Đảo, hướng dẫn viên sẽ thường xuyên ra hiệu yêu cầu thợ lặn báo cáo lượng khí còn lại.
Cách đọc thông số trên Đồng hồ áp suất
Đọc đồng hồ áp suất rất đơn giản. Hầu hết các đồng hồ analog đều có mặt số với một kim chỉ báo. Các thông số được hiển thị theo đơn vị bar hoặc PSI (pounds per square inch). Ở Việt Nam và nhiều nơi trên thế giới, đơn vị bar là phổ biến hơn.
- Bình đầy: Một bình khí tiêu chuẩn khi được nạp đầy sẽ có áp suất khoảng 200 bar (hoặc 3000 PSI). Trước khi xuống nước, bạn phải luôn kiểm tra để chắc chắn rằng kim đồng hồ chỉ đúng mức này.
- Nửa bình: Khi kim chỉ ở mức 100 bar, bạn đã dùng hết một nửa lượng không khí. Đây là thời điểm quan trọng để bạn đánh giá lại kế hoạch lặn và cân nhắc việc quay trở lại.
- Vùng dự trữ (Vùng đỏ): Phần cuối của thang đo, thường từ 50 bar trở xuống, được sơn màu đỏ. Đây là vùng không khí dự trữ, chỉ đủ để bạn thực hiện quá trình nổi lên mặt nước một cách an toàn, bao gồm cả điểm dừng an toàn. Bạn phải lên kế hoạch để bắt đầu nổi lên trước khi kim đồng hồ chạm vào vùng này.
Ví dụ thực tế, khi bạn lặn ở vịnh Vĩnh Hy, Ninh Thuận, hướng dẫn viên sẽ yêu cầu cả nhóm bắt đầu đi lên khi không khí của bất kỳ ai trong nhóm còn 70 bar. Điều này để đảm bảo mọi người có đủ không khí dự phòng cho các tình huống phát sinh.
Các loại Đồng hồ áp suất phổ biến
Có hai loại đồng hồ áp suất chính mà bạn sẽ gặp.
Đồng hồ cơ (Analog Gauge)
Đây là loại truyền thống và đáng tin cậy nhất. Nó hoạt động bằng một cơ chế cơ học đơn giản gọi là ống Bourdon, không cần pin. Ưu điểm lớn nhất của nó là độ bền và độ tin cậy cao. Hầu hết các thợ lặn, kể cả những người dùng máy tính lặn hiện đại, vẫn có một đồng hồ cơ làm thiết bị dự phòng.
Đồng hồ kỹ thuật số (Digital Gauge)
Loại này thường được tích hợp vào máy tính lặn (dive computer). Nó hiển thị áp suất dưới dạng số trên màn hình điện tử, giúp việc đọc thông số nhanh và chính xác. Nhiều máy tính lặn còn sử dụng dữ liệu áp suất này để tính toán thời gian lặn còn lại (air time remaining) dựa trên độ sâu và tốc độ thở của bạn. Tuy nhiên, nó phụ thuộc vào pin để hoạt động.
Bảo quản Đồng hồ áp suất đúng cách
Để đảm bảo Đồng hồ áp suất (Pressure Gauge) của bạn luôn hoạt động chính xác và bền bỉ, việc bảo quản đúng cách là rất cần thiết.
- Rửa bằng nước ngọt: Sau mỗi lần đi lặn biển, bạn cần ngâm và rửa sạch đồng hồ cùng toàn bộ bộ điều áp bằng nước ngọt để loại bỏ muối và cặn bẩn.
- Tránh va đập mạnh: Đồng hồ áp suất là một thiết bị đo lường chính xác. Bạn cần bảo vệ nó khỏi các cú va đập hoặc làm rơi.
- Bảo quản nơi khô ráo: Cất giữ thiết bị ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Bảo dưỡng định kỳ: Bạn nên mang đồng hồ đi bảo dưỡng hàng năm cùng với bộ điều áp tại các trung tâm dịch vụ uy tín để đảm bảo nó hoạt động chính xác.
Câu hỏi thường gặp
Tôi có cần Đồng hồ áp suất nếu đã có máy tính lặn không?
Bạn vẫn cần một đồng hồ áp suất cơ dự phòng vì nó không phụ thuộc vào pin và tăng cường an toàn.
Khi nào tôi nên bắt đầu nổi lên?
Bạn nên bắt đầu quá trình nổi lên khi đồng hồ báo không khí còn khoảng 50-70 bar.
Xem các mẫu Đồng hồ áp suất chính hãng tại WeTrek.vn.