Di chuyển dây trên sông băng là gì?

Ngày cập nhật 08/11/2025 06:44 PM - 70 lượt xem

NỘI DUNG CHÍNH [hiệnẩn]

Di chuyển dây trên sông băng là gì?
Tại sao kỹ thuật này quan trọng?
Trang bị cần thiết cho một đội hình di chuyển dây
Trang bị cá nhân
Trang bị chung của đội
Kỹ thuật di chuyển cơ bản
Áp dụng tại Việt Nam: Có thể không?
Câu hỏi thường gặp

Di chuyển dây trên sông băng là kỹ thuật các nhà leo núi nối với nhau bằng dây thừng để đi qua sông băng, giúp giảm nguy cơ rơi vào khe nứt băng.

Di chuyển dây trên sông băng là gì?

Di chuyển dây trên sông băng là một kỹ thuật leo núi cơ bản. Trong đó, các thành viên của một đội leo núi sẽ buộc mình vào cùng một sợi dây thừng. Kỹ thuật này giúp bảo vệ các thành viên khỏi nguy cơ rơi xuống các khe nứt băng (crevasse) ẩn dưới lớp tuyết. Khi một người bị rơi, các thành viên còn lại trên dây sẽ đóng vai trò như một hệ thống neo sống. Họ sẽ dùng trọng lượng cơ thể và kỹ thuật để hãm lại cú ngã, sau đó tiến hành cứu hộ.

Đây là một kỹ năng an toàn bắt buộc khi di chuyển trên các địa hình sông băng. Sông băng luôn tiềm ẩn những khe nứt sâu hàng chục, thậm chí hàng trăm mét. Những khe nứt này thường bị che lấp bởi các lớp tuyết mỏng yếu, gọi là cầu tuyết (snow bridge). Mắt thường khó nhận biết được những cây cầu tuyết này. Việc nối dây đảm bảo rằng một sai lầm cá nhân không trở thành thảm họa cho cả đoàn.

Tại sao kỹ thuật này quan trọng?

An toàn là lý do hàng đầu. Một cú ngã xuống khe nứt băng khi đi một mình gần như luôn dẫn đến kết quả xấu. Bạn không chỉ đối mặt với chấn thương do va đập mà còn với tình trạng hạ thân nhiệt nhanh chóng. Việc di chuyển theo đội hình dây giúp chuyển rủi ro cá nhân thành trách nhiệm của cả nhóm. Nó tạo ra một hệ thống an toàn, nơi mọi người hỗ trợ lẫn nhau.

Lợi ích chính của việc di chuyển dây trên sông băng bao gồm:

• Ngăn chặn cú ngã: Đồng đội của bạn sẽ ngay lập tức hãm cú ngã của bạn, ngăn bạn rơi sâu hơn vào khe nứt.

• Tạo điều kiện cứu hộ: Khi cú ngã đã được hãm lại, đội có thể bắt đầu quá trình cứu hộ để đưa người bị nạn lên một cách an toàn.

• Tăng cường sự tự tin: Di chuyển trong một đội hình dây giúp bạn tự tin hơn khi đi qua những khu vực nguy hiểm, vì bạn biết có đồng đội đang hỗ trợ.

Trang bị cần thiết cho một đội hình di chuyển dây

Để thực hiện kỹ thuật này, mỗi thành viên trong đội cần có bộ trang bị cá nhân đầy đủ. Trang bị không chỉ giúp bạn kết nối với dây mà còn phục vụ cho việc hãm ngã và cứu hộ khi cần thiết.

Trang bị cá nhân

• Đai an toàn (Harness): Đây là thiết bị cơ bản để bạn kết nối với dây thừng một cách an toàn.

• Mũ bảo hiểm (Helmet): Bảo vệ đầu khỏi băng tuyết rơi hoặc va đập khi ngã.

• Giày leo núi chuyên dụng (Mountaineering boots): Cung cấp độ cứng, khả năng chống nước và cách nhiệt.

• Đế gai (Crampons): Gắn vào giày để tăng độ bám trên băng tuyết cứng.

• Cúp leo băng (Ice axe): Một công cụ đa năng dùng để giữ thăng bằng, tự hãm khi trượt ngã và làm neo tuyết.

Trang bị chung của đội

• Dây thừng leo núi (Rope): Sử dụng dây thừng động (dynamic rope) có chiều dài từ 50 đến 60 mét, với đường kính phù hợp cho di chuyển trên sông băng.

• Khóa an toàn (Carabiners): Cần nhiều loại, bao gồm cả khóa tự động và khóa vặn.

• Dây dù và dây pru-sik (Slings and prusik cords): Dùng để tạo các nút thắt ma sát phục vụ việc cứu hộ.

• Ốc vít băng và neo tuyết (Ice screws and snow pickets): Dùng để tạo các điểm neo chắc chắn trên băng hoặc tuyết để thực hiện cứu hộ phức tạp.

• Ròng rọc (Pulleys): Giúp giảm ma sát và tạo hệ thống cứu hộ hiệu quả hơn.

Kỹ thuật di chuyển cơ bản

Di chuyển dây trên sông băng đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng và kỷ luật của cả đội. Mọi người cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động hiệu quả.

• Khoảng cách giữa các thành viên: Duy trì khoảng cách đều nhau, thường từ 12 đến 15 mét. Khoảng cách này đủ dài để một người ngã không kéo theo người khác, nhưng cũng đủ ngắn để giao tiếp và phản ứng kịp thời.

• Quản lý độ chùng của dây: Dây thừng giữa các thành viên phải luôn được giữ ở trạng thái hơi căng, không được để chùng xuống mặt tuyết. Dây chùng sẽ tạo ra một cú giật mạnh khi có người ngã, gây khó khăn cho việc hãm lại.

• Vị trí của các thành viên: Người đi đầu và người đi cuối cùng là những người có kinh nghiệm nhất. Người đi đầu chịu trách nhiệm tìm đường và phát hiện các mối nguy hiểm. Người đi cuối đảm bảo không ai bị tụt lại và quan sát đội hình.

• Giao tiếp: Luôn duy trì giao tiếp rõ ràng. Sử dụng các hiệu lệnh ngắn gọn để thông báo về các mối nguy hiểm hoặc khi cần dừng lại.

Áp dụng tại Việt Nam: Có thể không?

Việt Nam không có sông băng vĩnh cửu. Vì vậy, kỹ thuật di chuyển dây trên sông băng không được áp dụng trực tiếp tại các địa hình trong nước. Tuy nhiên, đây là một kỹ năng cực kỳ quan trọng cho cộng đồng outdoor Việt Nam, đặc biệt là những người có đam mê chinh phục các đỉnh núi cao trên thế giới.

Nhiều người Việt Nam hiện nay tham gia các chuyến leo núi ở Nepal (như Island Peak, Mera Peak), châu Âu (Mont Blanc) hay Nam Mỹ. Tất cả những ngọn núi này đều yêu cầu kỹ năng di chuyển trên sông băng. Việc học và thực hành kỹ thuật này trước chuyến đi sẽ giúp bạn an toàn và tự tin hơn. Bạn có thể tham gia các khóa huấn luyện leo núi băng tuyết ở nước ngoài để trang bị kiến thức và kinh nghiệm thực tế. Hiểu rõ nguyên tắc của việc di chuyển dây cũng giúp bạn lựa chọn đúng trang bị cho chuyến đi của mình.