Đẩy tay (Palming) là một kỹ thuật cơ bản trong leo núi. Bạn sẽ dùng phần lòng bàn tay, đặc biệt là phần gần cổ tay, để áp vào bề mặt đá. Mục đích chính là tạo ra một lực đẩy, giúp bạn di chuyển cơ thể lên trên hoặc sang ngang. Kỹ thuật này không dựa vào sức nắm của ngón tay mà dựa vào ma sát giữa lòng bàn tay và mặt đá.
Bạn thường áp dụng kỹ thuật Đẩy tay (Palming) trên các địa hình có độ dốc thấp hoặc mặt đá phiến (slab climbing). Đây là những nơi thiếu các mấu bám, gờ đá rõ ràng để ngón tay có thể bám vào. Thay vì cố gắng tìm các điểm bám nhỏ, bạn tận dụng các bề mặt phẳng hoặc nghiêng để tạo điểm tựa cho lòng bàn tay.
Kỹ thuật này mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người leo núi, từ người mới bắt đầu đến người có kinh nghiệm.
Tiết kiệm sức mạnh ngón tay: Các cơ ngón tay và cẳng tay rất dễ mỏi. Việc sử dụng lòng bàn tay giúp giảm tải cho các nhóm cơ này, cho phép bạn leo được lâu hơn và xa hơn.
Cải thiện thăng bằng: Trên các mặt đá phiến, việc giữ thăng bằng quan trọng hơn sức mạnh. Đẩy tay (Palming) tạo ra một điểm tựa vững chắc, giúp bạn giữ trọng tâm cơ thể ổn định khi di chuyển chân.
Mở ra các lựa chọn di chuyển mới: Khi không có gờ bám (hold) truyền thống, Đẩy tay (Palming) là giải pháp hiệu quả. Nó cho phép bạn vượt qua những đoạn tường mà nếu chỉ dùng ngón tay thì không thể.
Tăng cường sự tự tin trên đá phiến: Làm chủ kỹ thuật này giúp bạn cảm thấy an toàn và tự tin hơn khi đối mặt với các địa hình leo ít góc cạnh, đòi hỏi sự tinh tế trong chuyển động.
Để thực hiện kỹ thuật Đẩy tay (Palming) đúng cách, bạn cần tuân thủ một quy trình cụ thể để tối đa hóa ma sát và lực đẩy.
Xác định vị trí đặt tay
Hãy tìm kiếm các bề mặt phẳng, hơi nhám hoặc có góc nghiêng phù hợp trên vách đá. Vị trí này nên ngang tầm ngực hoặc vai để bạn có thể tạo lực đẩy một cách thoải mái. Tránh các bề mặt quá nhẵn bóng hoặc ẩm ướt vì chúng làm giảm ma sát.
Đặt lòng bàn tay
Áp phẳng toàn bộ lòng bàn tay vào bề mặt đá đã chọn. Dồn áp lực chính vào phần cuối lòng bàn tay, gần cổ tay. Các ngón tay có thể chụm lại hoặc xòe ra một cách tự nhiên, nhưng không cần gồng cứng. Giữ cổ tay thẳng để tạo thành một cấu trúc vững chắc.
Tạo lực đẩy và di chuyển
Giữ cánh tay thẳng hoặc hơi cong một chút. Dồn trọng lượng cơ thể vào lòng bàn tay đó. Dùng lực từ vai và cơ lõi (core) để đẩy cơ thể lên trên hoặc sang ngang, đồng thời di chuyển chân đến vị trí tiếp theo. Lực đẩy phải dứt khoát và liên tục để duy trì ma sát.
Địa hình leo núi ở Việt Nam rất đa dạng, cung cấp nhiều cơ hội để bạn thực hành kỹ thuật Đẩy tay (Palming).
Ví dụ, tại các vách đá vôi ở Hữu Lũng, Lạng Sơn, có nhiều tuyến leo (route) với các đoạn đá phiến. Trên một mặt đá nghiêng không có gờ bám, bạn sẽ áp lòng bàn tay vào đá, giữ cánh tay thẳng để tạo thành một trụ vững. Sau đó, bạn dùng lực đẩy này để nhấc chân lên một thế bám cao hơn. Kỹ thuật này giúp bạn vượt qua đoạn khó một cách nhẹ nhàng.
Tương tự, tại khu vực Cát Bà, Hải Phòng, một số tuyến leo khởi đầu bằng những tảng đá có độ dốc thấp. Thay vì tìm kiếm các mấu bám nhỏ, bạn có thể dùng kỹ thuật Đẩy tay (Palming) ở hai bên để đẩy người lên, giữ cơ thể ép sát vào mặt đá và từ từ tiến vào tuyến leo chính.
Nắm rõ các lỗi sai giúp bạn tránh chấn thương và thực hiện kỹ thuật hiệu quả hơn.
Gập cổ tay: Gập cổ tay làm giảm sức mạnh và sự ổn định, đồng thời tăng nguy cơ chấn thương. Bạn cần giữ cổ tay thẳng.
Không tạo đủ áp lực: Nếu bạn không dồn đủ trọng lượng vào lòng bàn tay, ma sát sẽ không đủ và tay có thể bị trượt.
Gồng cứng ngón tay: Kỹ thuật này không yêu cầu sức mạnh từ ngón tay. Gồng cứng chúng chỉ làm bạn tốn năng lượng một cách không cần thiết.
Chỉ dùng sức tay: Lực đẩy hiệu quả đến từ sự phối hợp của cả vai, lưng và cơ lõi, không chỉ riêng cánh tay.
Đẩy tay (Palming) có cần dùng phấn tay (chalk) không?
Có, phấn tay giúp lòng bàn tay khô ráo và tăng cường độ ma sát cần thiết.
Kỹ thuật này có áp dụng được trong nhà (indoor climbing) không?
Có, kỹ thuật này rất hữu ích trên các cấu trúc tường nhân tạo có bề mặt phẳng hoặc các thế bám (hold) dạng Sloper.
Khi nào tôi nên tránh dùng kỹ thuật Đẩy tay (Palming)?
Bạn nên tránh dùng kỹ thuật này trên các bề mặt quá trơn, ẩm ướt hoặc góc quá dốc (overhang).
Xem các mẫu giày leo núi chuyên dụng tại WeTrek.vn.