Dây tạo master point (Cordalette) là gì?

Dây tạo master point (Cordalette) là đoạn dây phụ kiện dài, nối nhiều điểm neo để tạo một điểm neo chính (master point) an toàn và vững chắc khi leo núi.

Dây tạo master point (Cordalette) là một đoạn dây thừng phụ kiện, thường có đường kính từ 6mm đến 8mm và dài khoảng 5 đến 7 mét. Người leo núi nối hai đầu dây lại bằng một nút thắt chắc chắn, ví dụ như nút số tám kép (double fisherman's bend), để tạo thành một vòng lặp lớn.

Công dụng chính của nó là kết nối nhiều điểm neo riêng lẻ lại với nhau. Các điểm neo này có thể là móc bolt khoan sẵn trên đá, các thiết bị bảo vệ chủ động như friend (cam) hoặc thụ động như nut. Việc kết nối này tạo ra một điểm neo trung tâm duy nhất, được gọi là điểm neo chính (master point). Đây là điểm an toàn tuyệt đối để bạn neo bản thân, neo bạn leo, hoặc thiết lập dây cho người leo sau.

Trong leo núi, an toàn là yếu tố hàng đầu, và việc xây dựng một trạm neo vững chắc là kỹ năng sống còn. Dây tạo master point (Cordalette) đóng vai trò trung tâm trong quá trình này, đặc biệt trong leo núi đa chặng (multi-pitch climbing) hoặc leo núi truyền thống (trad climbing).

• Phân bổ lực đều: Khi kết nối ít nhất ba điểm neo, Dây tạo master point (Cordalette) giúp phân bổ đều lực tác động lên toàn bộ hệ thống. Nếu một điểm neo không may bị lỗi, các điểm còn lại sẽ cùng nhau gánh chịu lực, tăng cường độ an toàn.
• Tạo điểm neo chính (Master Point) tin cậy: Nó tạo ra một điểm neo trung tâm duy nhất, giảm thiểu sự phức tạp tại trạm neo. Từ điểm này, bạn có thể dễ dàng thực hiện các thao tác như đu dây xuống (rappel) hoặc hãm dây (belay) cho bạn leo.
• Linh hoạt trên nhiều địa hình: Địa hình vách đá không phải lúc nào cũng bằng phẳng và thuận lợi. Ví dụ, tại các vách đá ở Hữu Lũng, Lạng Sơn, các điểm đặt neo có thể nằm ở những vị trí cách xa nhau. Dây tạo master point (Cordalette) đủ dài cho phép bạn kết nối các điểm neo này một cách hiệu quả mà không làm tăng góc giữa các nhánh dây.

Việc lựa chọn dây phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu và loại hình leo núi của bạn. Bạn cần xem xét hai yếu tố chính là chất liệu và kích thước.

Chất liệu

Có hai loại vật liệu chính được sử dụng để làm Dây tạo master point (Cordalette):

• Nylon: Đây là lựa chọn phổ biến nhờ độ bền cao, khả năng co giãn nhẹ giúp hấp thụ một phần lực khi rơi, và giá thành hợp lý. Dây nylon giữ nút thắt rất tốt và chịu mài mòn hiệu quả.
• Dyneema (hoặc Spectra): Dây làm từ vật liệu này nhẹ hơn, khỏe hơn, và ít thấm nước hơn nylon. Tuy nhiên, nó gần như không co giãn (tĩnh), bề mặt trơn hơn nên cần chú ý khi thắt nút, và giá thành cao hơn. Dyneema là lựa chọn tốt cho leo núi băng hoặc các chuyến đi yêu cầu trọng lượng nhẹ.

Đường kính và Chiều dài

• Đường kính: Đường kính phổ biến nhất là 7mm và 8mm. Dây 7mm nhẹ hơn, trong khi dây 8mm bền hơn và dễ cầm nắm, thao tác hơn.
• Chiều dài: Chiều dài tiêu chuẩn thường là từ 5.5 mét đến 7 mét. Một sợi dây dài hơn sẽ cho bạn sự linh hoạt tối đa để xây dựng trạm neo trên các địa hình phức tạp, ví dụ như khi bạn cần neo vào các thân cây hoặc mỏm đá tự nhiên tại Cát Bà.

Sử dụng Dây tạo master point (Cordalette) đúng cách là yếu tố quyết định đến sự an toàn của bạn. Hãy luôn ghi nhớ các nguyên tắc sau:

• Giữ góc neo nhỏ: Luôn giữ góc tạo bởi các nhánh dây tại điểm neo chính dưới 60 độ. Góc càng lớn, lực tác động lên mỗi điểm neo riêng lẻ càng tăng theo cấp số nhân. Tuyệt đối không để góc neo vượt quá 120 độ.
• Sử dụng nút thắt đúng: Học và thực hành các nút thắt cơ bản để tạo vòng lặp và tạo điểm neo chính. Luôn kiểm tra kỹ các nút thắt trước khi đưa hệ thống vào sử dụng.
• Kiểm tra dây thường xuyên: Trước mỗi chuyến đi, hãy kiểm tra toàn bộ sợi dây để phát hiện các dấu hiệu mài mòn, sờn rách, hoặc hư hại do hóa chất, ánh nắng mặt trời. Thay thế dây ngay khi bạn thấy nó không còn an toàn.

Hiểu rõ và sử dụng thành thạo Dây tạo master point (Cordalette) giúp bạn xây dựng trạm neo an toàn, hiệu quả và tự tin hơn trên mọi vách đá.

Dây tạo master point (Cordalette) có khác gì so với dây sling (webbing sling)?

Dây tạo master point (Cordalette) linh hoạt hơn trong việc cân bằng nhiều điểm neo ở khoảng cách và vị trí khác nhau so với dây sling may sẵn.

Tôi có thể dùng dây leo núi động (dynamic rope) để thay thế không?

Bạn có thể dùng một đoạn dây leo núi động để tạo neo, nhưng nó cồng kềnh và nặng hơn so với một sợi Dây tạo master point (Cordalette) chuyên dụng.

Khi nào tôi nên thay Dây tạo master point (Cordalette)?

Bạn nên thay thế dây ngay khi phát hiện dấu hiệu sờn, mòn, đứt lõi, hoặc sau khi nó chịu một cú rơi mạnh.

Xem các loại Dây tạo master point (Cordalette) chất lượng tại WeTrek.vn.